Podział majątku wspólnego [LINK do artykułu o majątku wspólnym] może nastąpić po ustaniu małżeństwa lub w czasie jego trwania, ale tylko i wyłącznie po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, innymi słowy – po uzyskaniu rozdzielności majątkowej. Jak podzielić majątek? Wszystko zależy od porozumienia między małżonkami. Jeżeli jesteście zgodni i macie opracowany system podziału sprawa jest dużo prostsza i będzie można załatwić ją w umowie. Jeżeli jednak ciężko jest wam porozumieć się w kwestii podziału to sprawą będzie musiał zająć się sąd.
Umowny podział majątku
- Jeśli małżonkowie są zgodni co do podziału mogą zawrzeć między sobą umowę w dowolnej formie, np.: ustnej, pisemnej, pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. Ze względów bezpieczeństwa polecam zachować formę co najmniej pisemną. Opcja ta jest możliwa w sytuacji, gdy w skład ich majątku wchodzą tylko ruchomości np. samochód, pieniądze.
- Jeżeli w skład dzielonego majątku wchodzi nieruchomość (np. grunt, dom), użytkowanie wieczyste lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu konieczna będzie wizyta u notariusza, w celu sporządzenia umowy w formie aktu notarialnego.
Strony mogą ograniczyć podział tylko do określonej części majątku wspólnego, mogą przy ustalaniu wartości poszczególnych przedmiotów uwzględnić ich subiektywną wartość. Mogą również dowolnie ustalić komu przypadną poszczególne przedmioty oraz wysokość i terminy ewentualnych spłat czy dopłat.
Sądowy podział majątku
- Postępowanie o podział majątku wspólnego na wniosek jednego z małżonków Właściwy jest sąd w okręgu, którego położony jest majątek podlegający podziałowi.
- Postępowanie rozwodowe (lub separacja albo unieważnienie małżeństwa) – na wniosek jednego z małżonków, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu rozwodowym.
W przypadku podziału sądowego podział obejmuje cały majątek wspólny, a wartość przedmiotów wchodzących w skład majątku określana jest według kryteriów obiektywnych – cen rynkowych oraz to sąd decyduje o wysokości i terminach ewentualnych spłat czy dopłat.
Nie podlega wątpliwości, że podział umowny daje nam dużo większą swobodę, ale jest także szybszy i z reguły tańszy. Przeprowadzenie postępowania sądowego o podział majątku wspólnego jest najdłuższą i najbardziej kosztowną procedurą.
Sposoby podziału
- Podział w naturze, czyli fizyczny podział rzeczy – dotyczy głównie nieruchomości; Jeśli w wyniku podziału powstaną różnice to wyrównuje się przez dopłaty pieniężne.
- Przyznanie rzeczy jednemu z uczestników na wyłączną własność – z reguły następuje wtedy zasądzenie na rzecz drugiego uczestnika odpowiedniej spłaty;
- Sprzedaż rzeczy i podział sumy uzyskanej ze sprzedaży.
