Wstęp
Wyprawienie wesela często okazuje się zaskakująco złożone, czasochłonne i wymagające zatrudnienia wielu osób. Warto zastanowić się nad tym co można uczynić pod względem prawnym, aby zmniejszyć ryzyko niepowodzenia zabawy i złagodzić skutki mogących się pojawić problemów.
Dokumentacja umów
Przygotowanie wesela wymaga współpracy z innymi osobami, takimi jak właściciel domu weselnego, zespół muzyczny czy fotograf. Umawiając się z nimi, zawsze należy precyzyjnie ustalić na czym mają polegać wzajemne zobowiązania stron i jaki jest dokładnie zakres usługi, za którą płaci organizator wesela. Należy zwrócić szczególną uwagę na treść wszelkich akceptowanych pism, regulaminów i warunków oraz dbać o dokumentowanie treści umów, poprzez ich spisywanie lub gromadzenie innych dowodów, takich jak korespondencja e-mail, ulotki z ofertą, wydruki ze strony internetowej. Oprócz tego, powinno się dbać o zbieranie dowodów dokonania każdej zapłaty. Należy starannie formułować tytuły przelewów bankowych i zachować potwierdzenie przelewu. Powinno się wymagać faktur, rachunków lub pokwitowań przyjęcia gotówki. W przypadku jakiegokolwiek sporu, udowodnienie treści zawartej umowy oraz zapłaty wynagrodzenia będzie niezbędne do wykazania, że druga strona nie wykonała lub nienależycie wykonała swoje zobowiązanie, co może pozwolić na ubieganie się o zwrot zapłaty lub odszkodowanie.
Wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy
Wiele spraw związanych z organizacją wesela musi być załatwionych z dużym wyprzedzeniem, dlatego szczególnie ważnym jest, aby druga strona umowy nie wycofała się z niej przed uroczystością. Znalezienie odpowiedniego zastępstwa w krótkim terminie często może przecież okazać się niemożliwe. Wobec tego, należy dokładnie czytać i zwracać uwagę na wszelkie postanowienia umowy dotyczące wypowiedzenia, rozwiązania, odstąpienia, wygaśnięcia czy rezygnacji z umowy. Nikogo nie powinien dziwić stanowczy brak zgody organizatorów na zastrzeżenie sobie przez drugą stronę prawa wycofania się z umowy, ponieważ jak powszechnie wiadomo, wesele zazwyczaj ma się tylko raz w życiu.
Niewykonanie albo nienależyte wykonanie umowy
W razie niewykonania albo nienależytego wykonania umowy przez jedną ze stron, drugiej przysługuje odszkodowanie w wysokości poniesionej szkody. Wyjaśnić jednak należy, że szkodę definiuje się w tym przypadku w sposób majątkowy, dający się wyliczyć w pieniądzu. W przypadku zaś niewykonania czy nienależytego wykonania umowy związanej z weselem, np. niestawienia się zespołu muzycznego, istotą problemu będzie raczej nie szkoda majątkowa, obejmująca przede wszystkim zapłacenie zaliczki zespołowi, ale krzywda w wymiarze niemajątkowym, polegająca na braku możliwości cieszenia się własnym weselem.
Warto jednak zauważyć, że w 2018 r. zapadł w Polsce precedensowy wyrok Sądu Rejonowego, w którym sąd uznał niezakłócone przeżywanie ślubu i wesela za rodzaj dobra osobistego. Miało to o tyle duże znaczenie, że na tej podstawie zasądził od fotografa, który skrajnie nienależycie wykonał umowę o wykonanie zdjęć ślubnych, na rzecz nowożeńców zadośćuczynienie w kwocie 15.000 zł. Sąd uznał bowiem, że fotograf naruszył dobra osobiste małżonków. Nie wiadomo jeszcze, czy tego rodzaju rozstrzygnięcia będą przyjmowane przez inne sądy i staną się obowiązującą linią orzeczniczą. Niewykluczonym jest, że wypowie się w tej sprawie Sąd Najwyższy. W każdym razie, wyżej wymienione orzeczenie otwiera nowożeńcom drogę do skuteczniejszej ochrony swoich praw i powinno być ostrzeżeniem dla wszystkich przedsiębiorców działających przy organizacji wesel.
Pewnym zabezpieczeniem może okazać się także zastrzeżenie w umowie tzw. kary umownej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Przykładowo, można zastrzec, że w razie rażącego naruszenia umowy, w szczególności niestawienia się na wesele albo stawienie się bez sprzętu lub w stanie nietrzeźwości, zespół muzyczny czy fotograf będzie zobowiązany do zapłaty kary umownej w wysokości dwukrotności przewidzianego wynagrodzenia. Warto również zadbać o to, aby przekazana przed wykonaniem umowy kwota potraktowana była jako zadatek, a nie jako zaliczka. Dzięki temu, w razie niewykonania umowy przez drugą stronę wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność, będzie można żądać zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.
Umowa z domem weselnym
W umowie z domem weselnym (też restauracją, hotelem, innym obiektem) należy zwrócić uwagę na zakres usług, które obejmuje. Szczególnie istotne znaczenie mają takie kwestie, jak catering, napoje alkoholowe, dekoracje, oprawa muzyczna, przygotowanie sprzętu muzycznego i estradowego, transport gości, parking, miejsca noclegowe. Warto zadbać o to, aby umowa wyraźnie i jednoznacznie wymieniała wszystko to, co na weselu powinno być zapewnione ze strony domu weselnego. Należy także jasno określić w jakich godzinach ma mieć miejsce zabawa.
Powinno się również odpowiednio ustalić zakres odpowiedzialności obu stron. Dom weselny może wymagać, aby organizatorzy wesela odpowiadali za szkody spowodowane przez gości weselnych. Należy jednak zadbać o to, aby granice odpowiedzialności były rozsądne i organizatorzy nie odpowiadali za zwykłe następstwa zabawy weselnej, takie jak zużycie dekoracji czy nawet znaczne zabrudzenie sali. Z drugiej strony, od domu weselnego można wymagać, że w razie pojawienia się jakichkolwiek problemów w trakcie wesela, obsługa będzie starała się je na bieżąco rozwiązywać. Warto zapytać przedstawicieli domu weselnego o wszelkie komplikacje, które mogły zajść w przeszłości, takie jak np. przerwy w dostępie prądu, awarie sprzętu i upewnić się, że w trakcie wesela w gotowości będzie ktoś, kto może im zaradzić.
W umowie należy także wyraźnie ustalić kto powinien ponieść opłatę licencyjną należną Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS za publiczne odtwarzanie lub wykonywanie na weselu utworów objętych prawami autorskimi. Co do zasady, obowiązek ten powinien być nałożony na dom weselny, organizatorów wesela albo muzyka (zespół muzyczny, DJa). Wystarczającym będzie, jeżeli opłata zostanie uiszczona przez jedną z tych osób. Jej wysokość można obliczyć korzystając ze strony internetowej https://online.zaiks.org.pl, a zwykle powinna wynieść w granicach od 100 do 500 złotych.
Umowa z zespołem muzycznym lub DJem
W umowie z muzykiem powinno się zwrócić uwagę na takie kwestie, jak godziny grania, repertuar, kwestię organizacji zabaw weselnych, odpowiedzialność za dostarczenie sprzętu muzycznego i estradowego, na transport na wesele i z powrotem, zgodę na utrwalanie i rozpowszechnianie wizerunku na zdjęciach wykonanych przez fotografa.
Także i w tej umowie powinno się znaleźć postanowienie określające kto ponosi obowiązek wniesienia opłaty licencyjnej należnej Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS. Wystarczającym będzie, jeśli uiszczona będzie tylko raz – przez dom weselny, muzyka albo organizatorów wesela.
Umowa z fotografem (lub kamerzystą)
Zwyczajem jest, że w związku ze ślubem i weselem zatrudnia się fotografa (lub kamerzystę), do wykonania zdjęć z ceremonii oraz zdjęć ślubnych młodej pary. Także w tym przypadku warto zwrócić szczególną uwagę na zakres usług objęty umową. Należy ustalić kto dokładnie będzie zajmował się robieniem zdjęć, gdzie i w jakich godzinach będzie obecny. Warto określić czy i jakiej obróbki zdjęć dokona fotograf. Z umowy powinno wynikać także w jakim czasie i formie fotograf powinien przekazać gotowe zdjęcia zamawiającym. Można również porozumieć się co do ilości przekazanych zdjęć (długości filmu).
Powinno się także porozumieć co do praw autorskich do zdjęć. Jeśli strony nie postanowią inaczej, to pełnia praw pozostanie przy fotografie jako ich twórcy. To zaś oznacza, że zamawiający będą mogli korzystać z materiałów tylko w ramach tzw. dozwolonego użytku, co obejmuje prezentowanie ich osobom pozostającym w związku osobistym (rodzinie i przyjaciołom), ale już nie publiczne udostępnianie czy zgłaszanie do konkursów. Z drugiej strony, prawa autorskie fotografa ograniczone są prawami do wizerunku osób utrwalonych na zdjęciach. Bez uzyskania ich zgody, fotograf nie będzie mógł nikomu udostępnić zdjęć. Strony mogą przyjąć inne rozwiązania w pisemnej umowie. Można umówić się zarówno w ten sposób, że fotograf przekaże zamawiającym prawa autorskie do rozpowszechniania zdjęć i będą mogli dowolnie je publikować. Z drugiej strony, państwo młodzi mogą wyrazić zgodę na rozpowszechnianie swojego wizerunku przez fotografa np. na potrzeby jego marketingu albo uczestnictwa w konkursach fotograficznych.
Podsumowanie
Z uwagi na natłok spraw, które trzeba załatwić przy okazji organizacji wesela, łatwo jest stracić głowę i czegoś nie dopatrzeć. Powinno się jednak zachować czujność i dbać o dokładne i korzystne umówienie wszystkich potrzebnych usług, dzięki czemu można często uchronić się od niepotrzebnego stresu w dniu ceremonii.
